R&M 19 augustus 2016

Staatsbosbeheer krijgt minder geld van de overheid en moet op zoek naar andere inkomsten. Wageningen Universiteit onderzocht voor de organisatie of bezoekers van een stadsbos in Den Haag bereid zijn daarvoor te betalen. De onderzoekers spraken alle passerende mensen aan met een aantal vragen, over het bos en over demografische aspecten. Daarnaast kregen de bezoekers het verzoek thuis een online-enquête in te vullen over de beleving van het bos, waarbij ze al of niet zouden worden beloond. Dat gebruikten de onderzoekers als maatstaf voor betrokkenheid. Een vragenlijst invullen kost tijd en de sociale druk is afwezig. Het beleid waarbij de overheid zich terugtrekt bij het financieren van het natuurbeheer in de hoop dat de burgers het overnemen, zou weleens averechts kunnen werken, menen de onderzoekers. De burger gaat niet zomaar betalen voor natuur.

De passanten kregen verschillende informatie mee. Drie groepen werd beloofd dat de Wageningen Universiteit geld aan Staatsbosbeheer zou overmaken als ze de enquête zouden invullen: 1, 10 of 20 euro. Bij de vierde groep ontbrak die geste. Daarnaast verschilde de toelichting. De ene helft kreeg voorafgaand aan het invullen van de vragenlijst de volgende zin onder ogen: "De financiering van de overheid voor het beheer van natuur en landschap staat de komende jaren onder druk. Daarom is het van belang om ook burgers en bedrijven sterker bij de financiering te betrekken." Bij de andere helft stond deze zin er niet bij. Zo creëerden de onderzoekers 8 varianten in hun experiment. Bijna 600 bezoekers hebben eerst mondelinge vragen beantwoord en daarna de uitnodiging voor de enquête en informatie over het Haagse Bos meegekregen.

De onderzoekers analyseerden alle dwarsverbanden binnen de 8 varianten van benadering van de onderzoeksdeelnemers. De kans dat mensen de online-enquête invulden bleek 30% lager als de terugtrekkende overheid werd benadrukt. Het lijkt er volgens de onderzoekers op dat wanneer de overheid minder financieel bijdraagt, dat burgers daar geen motivatie in zien om dat vrijwillig te compenseren. Het lijkt er eerder op dat de burgers dan ook minder willen bijdragen. Het geldbedrag dat een deel van de bezoekers als lokkertje werd voorgehouden, bleek geen belangrijk argument om mee te doen. Het maakte ook niet uit of dat 1, 10 of 20 euro was.

Het bleek bovendien dat mensen die het Haagse Bos minstens eens per week bezoeken, nog gevoeliger zijn voor de boodschap dat de overheid minder geld aan natuur uitgeeft. Onder die groep daalde de kans op deelname aan de enquête met 50% als ze lazen over de bezuinigingen. Het beleid waarbij de overheid zich terugtrekt uit natuurbeheer in de hoop dat de burgers het overnemen, zou weleens averechts kunnen werken, denken de onderzoekers.

bron: Trouw, 13/08/16