Is een ruiter- en menbewijs of rijvergunning verplicht?

In Nederland, Belgie en Duitsland bestaat géén wettelijk verplicht rijbewijs voor ruiters en mennenrs.

Wel zijn er gebiedsbeheerders die hun gebieden slechts openstellen middels een betaalde vergunning, pas, label, ruiterpenning, vignet of brevet voor ruiters en menners. Zie onderaan deze pagina.

Er zijn diverse maneges, rijscholen en verenigingen die opleiden voor een ruiter-en/of menbewijs en waar u afsluitend een examen kunt doen.
Voor Nederland vindt u opleidingsadressen op https://www.srr-nederland.nl

SRR

Stichting Rijvaardigheidsbewijzen Recreatieruiter.

Deze organisatie geeft al sinds 1977 ruiter-en menbewijzen uit. Het is een onafhankelijk exameninstituut voor rijvaardigheidsbewijzen in Nederland.

Sinds 2016 zijn de rijvaardigheidsbewijzen levenslang geldig. Na het succesvol afleggen van uw examen beschikt u meteen over een ruiter-of menbewijs met een levenslange geldigheid.

Ook oude ruiter- en menbewijzen (voorheen koetsiersbewijzen genoemd) en KNHS-ruiter/menbewijzen kunnen eveneeens omgezet worden naar levenslang.

Hiervoor betaalt u eenmalig een gering bedrag. Er zijn geen verzekeringen of verplichtingen aan dit rijvaardigheidsbewijs gekoppeld.
Voor meer informatie https://www.srr-nederland.nl

Manege-en Ruiterbond

De Manege & Ruiter Bond is als stichting opgericht in 2015.

Respect voor mens en dier, plezier bieden met paarden en pony’s, altijd met het welzijn van de dieren voorop.

Samen met de aangesloten maneges nieuwe ontwikkelingen in de paardensport en paardenhouderij volgen en implementeren op de aangesloten bedrijven. Dat is waar de Manege & Ruiter Bond voor staat.

Paardrijden bij een bij de Manege & Ruiter Bond aangesloten manege of hippisch centrumstaat voor kwaliteit, veiligheid en een breed aanbod van uitstekende ruiteropleidingen, waaronder het Ruiter-en menbewijs.

Kijk voor meer info op: http://manegeruiterbond.nl/

KNHS

Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie.

Deze organisatie nam vanaf 1 januari 2016 tot media 2021 via opleidingsinstutuut ORUN eveneens examens af voor een eigen ruiter-en menbewijs.
Na het succesvol afleggen van het examen beschikte men over een ruiter-of menbewijs met daaraan gekoppeld een verplicht lidmaatschap van de KNHS met aanvullende ongevallendekking, aanvullende WA-verzekering en rechtsbijstandverzekering. Hiervoor betaald u dus ieder jaar.
Let op! De KNHS verzekering is "aanvullend" op uw eigen WA verzekering, die u dus al moet hebben.

Sinds medio 2021 is de KNHS gestopt met het afnemen van examens voor het ruiter-en menbewijs. Dit ligt nu geheel in handen van de SRR.

FNRS

Federatie Nederlandse Rijscholen

Bij de FNRS aangesloten maneges geven opleidingen voor het ruiter-en/of menbewijs. U wordt als klant automatisch betalend lid van dede FNRS en KNHS.

Waarom geen verplicht rijvaardigheidsbewijs?
Regelmatig gaan er stemmen op over het invoeren van een “verplicht” ruiter-en menbewijs. Hierover zijn de meningen verdeeld.

R&M is van mening dat je met een verplicht ruiter-en menbewijs louter schijnveiligheid wekt.
Het opleidingsniveau van het paard is immers bepalend en wordt door een "verplicht" rijvaardigheidsbewijs van de rijder nauwelijks beïnvloed.
Je kunt het rijden met een paard immers niet vergelijken met een brommer, of auto waar de bestuurder de alles bepalende factor is.

Veiligheid wordt bepaald door de combinatie rijder en paard, welke bovendien in de praktijk regelmatig wisselt. Paarden blijven zelden hun hele leven bij hun baasje.
Er is overigens ook nooit aangetoond dat er meer ongelukken gebeuren met paardrijders zonder, dan met rijvaardigheidsbewijs.

Neemt niet weg dat opleidingen om kennis en rijvaardigheid te verbeteren een serieuze meerwaarde hebben.

Gebieden waar ruiter-en/of menbewijs verplicht zijn
De verplichting geldt echter niet voor openbare wegen (verhard- en onverhard), die deze gebieden bijvoorbeeld doorsnijden.

Amsterdamse Waterleidingduinen

Landgoed Nienoord

Gebieden waar een vergunning, toegangsbewijs, pas, label, ruiterpenning, brevet of vignet aan ruiters en menners wordt gevraagd

Loonse en Drunense Duinen :

https://www.natuurmonumenten.nl/paardrijden/ruiterlabel/verkooppunten

Veluwezoom :

https://www.natuurmonumenten.nl/paardrijden/ruiterlabel/verkooppunten

Park de Hoge Veluwe :

https://www.hogeveluwe.nl/nl/bezoek-het-park/entreeprijzen

Goois Natuurreservaat :

https://winkel.gnr.nl/

Utrechtse Heuvelrug